Tegoroczne święta spędzam sam w domu. Miałem je spędzić w pracy, więc nie planowałem żadnego rodzinnego wyjazdu. Tymczasem praca "spadła" a ja nagle dysponuję dwoma wolnymi dniami. Co tu robić by się nie zanudzić? Pogoda jest taka sobie, ale na szczęście przestało padać. I tak jak na grudzień jest wyjątkowo ciepło, do dzisiejszego dnia ani razu w Warszawie nie padał jeszcze śnieg.
Z braku sensownych alternatyw postanawiam zrobić sobie średnią wycieczkę rowerową. Ogranicza mnie głównie krótki dzień, bo nie przepadam za jazdą po ciemku poza miastem. Temperatura wynosząca kilka stopni powyżej zera jest na tyle komfortowa, że można spędzić na siodełku niemal tyle samo czasu co latem. Oby tylko nie zaczęło padać.
Pierwszego dnia świąt wsiadam na rower szosowy i ruszam na południe. Planuję dotrzeć do zamku w Czersku, zjechać nad samą Wisłę i pojechać jeszcze dalej na południe, a potem odbić w stronę Warki. W sumie czemu by nie zrobić 100-120 km? Przynajmniej czas minie przyjemnie. Mijam Powsin i Konstancin. Na szczęście ruch samochodowy jest symboliczny. To w końcu świąteczne przedpołudnie. Skręcam w boczną drogę wiodącą w kierunku Gassów. Mijam miejscowość Cieciszew. Jest cudownie pusto, a na jakość asfaltu na tym odcinku nie można narzekać.
Dalej droga prowadzi wzdłuż wiślanego wału. Tu już asfalt jest nieco gorszy, ale i tam można jechać szybko i przyjemnie. Wreszcie przejeżdżam pod wiaduktem lini kolejowej i kawałek dalej zaczynam stromy podjazd pod wysoką w tym miejscu wiślaną skarpę. Podjazd jest dość krótki, ale całkiem wymagający. Po chwili jestem na uliczkach Góry Kalwarii.
Mijam bokiem centrum miasteczka, mijam dawną jednostkę wojskową i koszary, które obecnie przerobiono na hotel. Na moment zatrzymuję się przy pomniku - czołgu T-34.
Zastanawia mnie niewielki ruch. Góra Kalwaria zawsze kojarzyła się z jednym - z ogromnymi korkami. Są święta, fakt, ale i tak ruchu właściwie nie ma. Gdy mijam rondo gdzie krzyżują się drogi nr 79 i nr 50 wszystko staje się jasne. Otwarto obwodnicę miasta! Dla jego mieszkańców to prawdziwa ulga, ale podobnie jak dla kierowców. Poniżej skarpy widzę dwupasmówkę, którą teraz dojeżdża się do mostu. Kawałek dalej jest węzeł drogowy. Mijam go i na rondzie skręcam w kierunku niezbyt odległego Czerska. Jest tu zamek Książąt Mazowieckich, chcę podjechać do niego i zrobić mu kilka zdjęć. Jestem już blisko, gdy nagle czuję, że chyba coś jest nie w porządku z tylnym kołem. Zatrzymuję się, dotykam... a niech to! Kapeć! Mam ze sobą zapasową dętkę, ale bardzo nie lubię takich niespodzianek. Dętka jest tylko jedna, więc pozbywam się awaryjnego zapasu będąc 35 km od domu. Zazwyczaj wożę dwie, ale dziś tej drugiej nie zabrałem.
Naprawę przeprowadzam na skwerku w pobliżu zamku. Są tu ławeczki, więc unikam kładzenia roweru gdzieś w błocie. Ale i tak wymiana dętki wiąże się z całkowitym ubrudzeniem sobie rąk - w końcu mamy grudzień i cały rower jest brudny, a koła w szczególności. Wyjąwszy starą dętkę pompuje ją by wykryć gdzie jest dziurka. No jest, wygląda na przebicie od jakiegoś szpikulca. Przykładam ją do obręczy, sprawdzam dokładnie oponę. Gdy miesiąc temu złapałem kapcia, to nie sprawdziłem opony... w efekcie kolejnego kapcia złapałem kilometr dalej, bo w oponie nadal tkwiła przyczyna - maleńki drucik. Tym razem nie mogę sobie na to pozwolić, jestem za daleko od domu. Oglądam oponę, dokładnie ją sprawdzam. Nic nie ma. Pewnie przeszło na wylot i zostało w środku dętki. Zakładam nową, pompuję. Ręczna pompka nie pozwala na uzyskanie prawidłowego ciśnienia ok. 8 barów. Pompuję ile da radę, opona jest względnie twarda, ale wiem z doświadczenia, że jest tam połowa tego co jest optymalne. Dojechać do domu się da, ale trzeba jechać delikatnie. To automatycznie ogranicza moją wycieczkę. Pozostaje mi tylko powrót, bo dalsze oddalanie się byłoby zbyt ryzykowne. Podjeżdżam jeszcze pod sam zamek, robię mu kilka zdjęć. Pora wracać.
Mijam znów zabudowania Góry Kalwarii. Co jakiś czas zatrzymuję się sprawdzając tylne koło. Jest ok, więc już bez zatrzymywań, ale jednak delikatnie i powoli jadę z powrotem wzdłuż Wisły. W okolicy Słomczyna postanawiam jednak urozmaicić nudny powrót. Podjeżdżam tu na wiślaną skarpę i jadę poboczem drogi nr 79. Ruchu nie ma, więc jest to jakieś urozmaicenie. Gdy docieram do Konstancina kieruję się w lewo, w stronę Piaseczna. Mijam od południa Las Kabacki, dojeżdżam do ulicy Puławskiej. Tu jest już wygodna ścieżka rowerowa, którą docieram na Ursynów. Wkrótce jestem w domu. Tu podłączam dużą stacjonarną pompkę z manometrem - rzeczywiście było 4,5 bara. Kilkoma ruchami dobijam do właściwego ciśnienia. Szkoda, że nieprzewidziana awaria przerwała mi fajną wycieczkę, ale tak czy siak cała trasa to 67 km. Nie mam w sumie co narzekać.
Drugiego dnia świąt postanawiam dla odmiany wziąć rower górski, który wykorzystuję praktycznie wyłącznie jako "terenowy". W prawdziwych górach byłem nim tylko raz, ale jego budowa i opony dobrze sprawdzają się w podwarszawskich lasach. Planuję obrać kierunek przeciwny do wczorajszego i dotrzeć do Puszczy Kampinoskiej, gdzie miejsc do terenowej jazdy jest przeogromna ilość.
Ruszam około południa. Niestety pogoda jest nieco gorsza od wczorajszej. Wieje dość mocno z północy, więc zmuszony jestem jechać pod wiatr. W dodatku zaczyna mżyć. Mam nadzieję, że nie zmieni się to w regularny deszcz. Docieram w okolice Terminalu Cargo na Okęciu. Tu zauważam stojącego na płycie postojowej czterosilnikowego Airbusa A340. Samoloty takie coraz częściej goszczą na Okęciu, a ten akurat stoi tak blisko płotu, że grzech nie podjechać i nie zrobić mu zdjęcia. Co prawda teren do płotu lotniska to grząskie błocko, ale udaje mi się je bezproblemowo pokonać. Z bliska samolot robi duże wrażenie.
Wracam do cywilizowanej drogi i ruszam na północ. Nie dość że wieje, to zaczyna też padać. No nic, nie jest to jakiś intensywny deszcz, ale i tak po krótkim czasie jestem cały mokry. Jadę przez Ochotę, park Szczęśliwicki, mijam Dworzec Zachodni i Koło. W końcu jestem na Bemowie. Trochę mam dość tego deszczu, zaczyna mi się robić zimno.
Na Chomiczówce na szczęście deszcz nieco ustaje. Jestem już zresztą zbyt blisko celu, by jakiś deszcz mi przeszkodził. Jeszcze kilka kilometrów jazdy, mijam Cmentarz Północny i docieram do lasu. To początek Kampinoskiego Parku Narodowego.
Skręcam w leśną drogę w pobliżu polany Opaleń. Kieruje się na zachód i północny-zachód. Poza głównymi i dobrze ubitymi drogami, Puszcza Kampinoska słynie z niesamowitych piasków. To w końcu obszar wielkich śródlądowych wydm. A teraz piach jest mokry, oblepia opony i zgrzyta w napędzie roweru. No ale co robić?
Objeżdżam Uroczysko Łuże. To obszar bagienny, gdzie stoją kikuty obumarłych drzew. Robię kilka zdjęć. Piach nadal zgrzyta w łańcuchu i zębatkach, aż mnie boli jak tego słucham.
Za bagnem zaczyna się długa, wysoka wydma. To tzw. Łużowa Góra. Ma względną wysokość dobrych 20 metrów. W tej okolicy jak pamiętam znajdował się bardzo ciekawy i tajemniczy obiekt, więc postanawiam go odszukać. Objeżdżam od wschodu wydmę, wreszcie trafiam na umocnioną betonem drogę - pamięć mnie nie myliła.
Skąd w lasach Puszczy Kampinoskiej taka droga? Taką drogą mogą jeździć ciężkie pojazdy, ale jednocześnie z powietrza jest mało widoczna, bo w otworach betonu rośnie trawa. W okolicy znajduje się podziemny kompleks wojskowy, od wielu lat opuszczony. Była to tzw. Atomowa Kwatera Dowodzenia PRL - stanowisko dowodzenia dla najwyższych władz na wypadek wojny jądrowej. Ulokowana blisko Warszawy, ale niezbyt oczywista. Od miasta oddziela ją Łużowa Góra - zapewne miało to znaczenie w przypadku ataku jądrowego na miasto - wydma w jakiś sposób osłaniała przed falą uderzeniową. Obiekt miał wielką podziemną halę-hangar na pojazdy, budynek koszarowy przypominający szkołę i właściwe stanowisko dowodzenia na wypadek ataku jądrowego, do którego schodziło się kilka pięter poniżej poziomu gruntu. Była tam sala dowodzenia. Byłem tu kilkukrotnie, ale obiekt od zawsze był zdewastowany i rozkradziony, a sama sala dowodzenia nosiła ślady pożaru. Oczywiście nie prowadził tu żaden szlak, były wręcz zakazy wstępu w drogi w tym rejonie, ale oczywiście ciekawscy tu docierali.
Gdy skręcam w kierunku obiektu już z daleka widzę ludzi. Dziwne, zazwyczaj nie było tu nikogo. Gdy docieram bliżej... okazuje się, że z obiektu niewiele pozostało. Zniknął budynek koszarowy, zniknął budynek gdzie schodziło się pod ziemię do sali dowodzenia. A wielki hangar został... zamknięty bramą. Cały teren zniwelowano i jak mogę się przekonać - stworzono tu ścieżkę edukacyjną dla turystów. Wielka szkoda, że nie udostepniono tego unikalnego obiektu tylko go zniszczono.
Jak głoszą tabliczki w hangarze teraz zimują nietoperze. Inna tabliczka mówi o rekultywacji powojskowego terenu. A jeszcze inna, że znajdowało się tu... zapasowe dowództwo Układu Warszawskiego. No tu już autorzy tabliczek odrobinę przesadzili. Podziemny bunkier dowodzenia był niewielki, mogło tam wejść góra kilkadziesiąt osób. A Układ Warszawski zrzeszający osiem państw, w tym ZSRR, z pewnością miał liczniejsze dowództwo :) Poza tym sztab Układu Warszawskiego i większość struktur dowodzenia mieściły się w Moskwie, więc skąd pomysł że zapasowe dowództwo miało mieścić się w niewielkim bunkrze w podwarszawskich lasach? To było podziemne stanowisko dowodzenia, jakich zresztą w Polsce było kilka (np. okolice Szumiradu pod Opolem czy Chocianowa pod Legnicą, gdzie podziemne bunkry były o wiele większe). Jego położenie w pobliżu Warszawy zapewniało przetrwanie uderzenia jądrowego na samo miasto najwyższym władzom państwa, ale nic więcej. Ponadto obiekt nie był nigdy ukończony i normalnie nie funkcjonował. Trudno więc mówić o "zapasowym dowództwie Układu Warszawskiego".
Objeżdżam teren od północy. Tu jest już co niemiara piachu, jedzie się ciężko, wszystko zgrzyta. Docieram z drugiej strony do schodków, którymi prowadzi dalej ścieżka edukacyjna od byłej już Atomowej Kwatery Dowodzenia. Zaraz obok jest kilka miejsc, gdzie w okresie okupacji Niemcy dokonywali egzekucji mieszkańców Warszawy. Krzyże i tabliczki przypominają o tych tragicznych wydarzeniach.
Kieruję się znów na północ, wjeżdżam z trudem na jakąś piaszczystą wydmę. Teraz w dół, wąską ścieżką, która nie jest na szczęście piaszczysta, ale dla odmiany jest podmokła. Przecinam chyba jakieś bagno. Powoli robi się szaro, pora kierować się w stronę cywilizacji.
Po minięciu bagna znów zaczynają się wydmy, ale też zaczyna się nieco lepsza droga. Wiedzie skrajem lasu, a z oddali słychać już ruch samochodów na drodze nr 7. Mijam jakiś zagubiony w lesie domek. Kto tu mieszka? Niby blisko Łomianek, ale jednocześnie strasznie dziko. Jeszcze dłuższa chwila jazdy i wyjeżdżam w Kiełpinie na lokalną drogę, równoległą do "siódemki".
Zaczyna się powoli ściemniać, ruszam więc w kierunku domu. Skręcam do Łomianek, docieram nad Wisłę w okolicy słupów lini wysokiego napięcia. Zaczyna się tu Las Młociński, gdzie są już ładne i ubite drogi. Skręcam jeszcze nas samą Wisłę, gdzie dokładnie na 525 kilometrze rzeki jest przystań Młociny. Teraz zupełnie pusta. Szybkie zdjęcie i kieruję się dalej na południe.
Dalsza trasa jest już bez historii. To rowerowa "autostrada" prowadząca wzdłuż Wisły. Mijam kolejne mosty, Stare Miasto, Stadion Narodowy. Potem Czerniaków, Sadybę, Wilanów, gdzie musi być jakieś wydarzenie, bo wszędzie jest pełno samochodów i spory korek. Potem wreszcie Powsin, Kabaty i jestem pod domem.
Cała trasa to 80 km. Dawno już w grudniu nie robiłem takiego dystansu, szczególnie biorąc pod uwagę ze to rower górski i że spory kawałek jeździłem po kampinoskich piachach. Zazwyczaj o tej porze roku był śnieg i mróz, co skutecznie ograniczało dłuższe trasy. Ale tym razem się udało przejechać całkiem spory kawałek. Wycieczka była udana, choć pogoda była gorsza niż wczoraj.
Mapka pokazuje obie trasy. Przerwaną przedwcześnie z pierwszego dnia i całkiem udaną z drugiego dnia świąt. Razem wyszło prawie 150 km, mogę więc uznać, że tegoroczne święta spędziłem dość aktywnie :)
A na koniec wrzucam dla porównania kilka moich zdjęć Atomowej Kwatery Dowodzenia z 2015 roku. Obiekt był zdewastowany, ale istniał. Podejrzewam że podziemnych bunkrów nie zniszczono, tylko po prostu zasypano wejścia do nich, ale nadal tam są. Gdyby udało się wejść do zamkniętej obecnie hali, to istnieje tam korytarz, którym można dotrzeć do bunkra...
